Dat beeldende vakken een uitstekende manier zijn om de nieuwe burgerschapsdoelen te integreren, dat was snel bedacht door de Cultuurtrein. Maar hoe ziet een goede les er in de praktijk uit?

Met dit uitgangspunt startte Cultuurtrein een pilotproject waarin vakdocenten lessen ontwikkelden rondom het thema burgerschap. De lessen worden momenteel gegeven op verschillende scholen, met inspirerende resultaten.

Portretten en burgerschap

Een mooi voorbeeld is de les ‘Portretgalerie’ van vakdocent Marlies van Velzen. Hierin worden diverse burgerschapsdoelen op een speelse en creatieve manier verwerkt. Het doel? Kinderen bewust maken van wat een portret eigenlijk vertelt.

De les begint met een interactieve introductie, waarin verschillende portretten worden besproken. Marlies stelt vragen als:
- Kun je zien of iemand arm of rijk is?
- Is iemand blij of droevig?
- Vertelt de achtergrond iets over de schilder of de geportretteerde?

Leerlingen komen met originele inzichten. Ze ontdekken ook nieuwe dingen doordat klasgenootjes hun inzichten met elkaar delen. Zo komen belangrijke burgerschapsdoelen zoals ‘luisteren naar elkaar’, ‘een eigen mening vormen’ en ‘open staan voor andermans ideeën’ aan bod.

Zelf aan de slag

Na de introductie gaan de kinderen zelf aan de slag. De opdracht is een portret te maken waarin je je lievelingskleur en je huisgenoten verwerkt. Oudere leerlingen voegen daar nog elementen aan toe, zoals hun favoriete sport of boek. Na afloop bespreken de kinderen hun werk in de klas.

Tijdens deze nabesprekingen komen thema’s naar voren als ‘je eigen omgeving, je gezinssamenstelling’ en ‘verschillen en overeenkomsten tussen klasgenoten’. Daarnaast leren de leerlingen reflecteren op hun eigen werk en dat van anderen, met respect voor elkaars creaties.

Enthousiaste reacties

De juffen van basisschool ‘De Wilgenhoek’ waren enthousiast over de les:

• "De les zat goed in elkaar en kwam duidelijk over op de kinderen."
• "Een leuke manier om burgerschap onder de aandacht te brengen."

Ook juf Marlies was tevreden:

• "De kinderen vulden de opdracht op hun eigen manier in, wat zorgde voor een prachtige diversiteit die we konden bespreken."

Vooruitblik

De pilot startte in het najaar van 2024 en loopt tot het voorjaar van 2025. De verwachting is dat er voor de zomer een compleet lespakket klaarligt, met inspirerende lessen in diverse kunstdisciplines. Hiermee hoopt de Cultuurtrein scholen te voorzien van creatieve tools om burgerschapsdoelen op een interactieve manier te behandelen.

Kortom, burgerschap en beeldende vakken vormen een gouden combinatie!